Historia

Rościszewo posiada średniowieczną tradycję. Dobra Rościszewskie do których należały folwarki Rościszewa i Zamościa do XIII wieku były własnością księcia Ziemowita. W końcu XIII wieku dobra przeszły w ręce rodziny Rościszewskich herbu Junosza. Wokół Rościszewa powstawały małe wsie kmiece i drobnoszlacheckie (Rzeszotary). Do najstarszych wsi w tych stronach zalicza się Babiec, Śniedzanowo (pierwsza połowa XIII wieku). Utworzenie parafii miało miejsce najprawdopodobniej w XII wieku. W XIII wieku zaczęto budowę kościoła drewnianego. W XVII wieku majątek przejęli Jeżewscy herbu Jastrzębiec blisko spokrewnieni z Rościszewskimi. Drugi w dziejach Rościszewa kościół był już murowany, jego opis jest w aktach z wizytacji 1598 roku pod wezwaniem Św. Trójcy i Św. Doroty. Do parafii należało 16 wiosek. Obecny kościół zaczęto budować w 1779 roku nakładem Benedykta Jeżewskiego generała wojsk koronnych, który był dziedzicem dóbr Rościszewskich, a także kolatorem kościoła parafialnego w formie krzyża. W 1781 roku zakończono budowę, parafia nie posiadała ani folwarków, ani wsi tylko pole w Rościszewie i 5 poddanych chłopów. Reszta wsi oddawała kościołowi dziesięcinę. W 1903-1904 wybudowano przed kościołem bramę na której ustawiono figurę Matki Boskiej Łaskawej i 2 latarnie. W 1932 roku dobudowano do kościoła prezbiterium i 2 zakrystie i w ten sposób zniekształcono formę krzyża. Fundator kościoła nie wiemy gdzie został pochowany, zaś jego małżonka Józefa Jeżewska spoczywa pod progiem wielkich drzwi. Po Jeżewskich cały majątek nabyli koloniści spod Modlina: Stegman, Hempel, którego troje dzieci spoczywa w Rościszewie także Lutter. Na krótko przed powstaniem styczniowym dwór spłonął. Stegman go odbudował i stopniowo zmodernizował. Podczas I wojny światowej dwór został częściowo zniszczony, znów odbudowany i dobudowano nowe budynki gospodarcze. Po skończeniu panowania kolonistów niemieckich majątek kupił Anastazy Cichowski (1884 r.) i był dziedzicem do 1918 r., potem administratorem majątku był jego brat. W 1926 roku dobra przejął Karol Cichowski. Należały one do najlepiej prowadzonych w powiecie sierpeckim i największych ? 662 ha ziemi w tym 131 ha lasów. Folwark na początku XX wieku został zmeliorowany. Jako pierwszy Karol wybudował dwuizbowe mieszkania dla służby. W pałacu Rościszewskim gościł Fryderyk Chopin, gdy w 1825 roku jechał do Szafarni w powiecie rypińskim. Przebywał 3 dni i wyruszył w dalszą drogę. Bardzo prawdopodobne jest również, że Król Jagiełło wędrował po zwycięstwo przez rościszewskie grunty, pewnym jest, że tędy przedzierały się oddziały rycerstwa płockiego. W okresie okupacji hitlerowskiej 1939-1945 gmina Rościszewo została włączona do Rzeszy. Wchodziła w skład nowo utworzonej prowincji Sudost-Prewssen (Prusy południowo-wschodnie) i należała do okręgu ciechanowskiego (Bezirk Zichenau) odpowiednik województwa. W 1939 roku Niemcy ustanowili zarząd powiatowy Luftwaffe dla dużego kompleksu wysiedleńców. Najbardziej ucierpiała wieś Września, kompletnie zniszczona. Niemcy przygotowywali tereny pod lotnisko. Tylko przez przypadek została zbombardowana wieś Stara Wieś ? samolot zrzucił 5 bomb. Najbardziej bolesne dla mieszkańców Rościszewa był dzień 18 września 1942 roku. Niemcy powiesili wówczas 14 osób, działaczy AK. Obok remizy w centrum wsi posadzono pamiątkowy dąb i jest tam tablica informująca o tym wydarzeniu. Fundatorem pamiątkowej tablicy na pomniku pomordowanych jest Stefan Gołębiewski z Bieżunia, znany poeta i tłumacz literatury antycznej, którego brat został tu stracony. W 1946 roku gmina Rościszewska postawiła pomnik w formie ściętej piramidy z krzyżem na wierzchu.

WSTECZ

Rościszewo 2007 Web K-Linowski